بالابر چیست؟ معرفی انواع بالابر+ تفاوت بالابر و آسانسور

نعیمه گلی، کابین نیوز – بالابر به دستگاهی گفته می‌شود که به جهت حمل افراد یا وسائل و بار به طبقات بالا در یک ساختمان استفاده می‌شود. بالابرها انواع مختلفی دارند که با توجه به نیاز ساختمان، ظرفیت، کاربرد، ایمنی، قیمت و نوع مکانیزم به چند دسته‌ی مختلف تقسیم می‌شوند و مالکین و سازندگان باید با توجه به عوامل فوق نسبت به انتخاب و خرید بالابر مناسب افدام کنند. در ادامه به معرفی انواع مختلف این دستگاه، تفاوت‌های آن با آسانسور و نکات مهم هنگام خرید بالابر ساختمانی می‌پردازیم.

انواع بالابر با توجه به نوع کاربرد

بالابر ها در محیط های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند و بر اساس آن انواع مختلفی دارند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  بالابر ساختمانی: در ساختمان‌های در حال ساخت جهت حمل مصالح مورد استفاده است.
• بالابر کارگاهی: جهت جابه جایی اقلام کارگاهی استفاه می‌شود.
• بالابر فروشگاهی: معمولا در فروشگاه‌ها و سوپرماکت‌های بزرگ جهت انتقال اقلام مختلف در ارتفاع معین استفاده می‌شود.
• بالابر صنعتی یا جرثقیل صنعتی: برای جابه جایی تجهیزات در کارخانجات و مراکز صنعتی استفاده می‌شود.

انواع بالابر با توجه به عملکرد

انواع وسیله از نظر نوع سیستم متحرکه به چند گروه دسته بندی می‌شود. بیشترین کاربرد را در بین انواع مکانیزم، سیستم هیدرولیک و سیستم وینچی دارند.

بالابر هیدرولیک

بالابرهای هیدرولیک از پرکاربردترین، متداول‌ترین و البته مطمئن ترین نوع موجود هستند. بسیاری از انواع بالابرهای ثابت و متحرک، بالابرهای خانگی، باری، ویلچر بر و … از مکانیزم هیدرولیک استفاده می‌کنند.

بالابر کششی تعادلی

نوع دیگری از بالابرها از مکانیزم کششی استفاده می‌کنند و کاربردهای مختلفی دارند. در این نوع مکانیزم ، حرکت کابین بالابر از طریق اصطکاک بین سیم بکسل و فلکه و به کمک وزنه های تعادل در سمت دیگر صورت می گیرد.

بالابر کششی وینچ

استفاده از بالابر وینچ در برخی از بالابرهای باری مرسوم است. در سیستم وینچ فرآیند بالا رفتن کابین از طریق چرخش سیم بکسل به دور یک قرقره صورت می گیرد. بالابرهای وینچ در مقایسه با انواع دیگر بالابر ها از نظر عملکرد و ایمنی ضعیف تر هستند اما از نظر اقتصادی معمولا قیمت کمتری دارند و همین امر باعث می شود مالکان نسبت به نصب و استفاده از این نوع بالابر اقدام کنند.

بالابر اسکرو

این مکانیزم دارای یک استوانه (شفت) فولادی  و یک مهره می باشد که عامل جابجایی کابین است به این صورت که با چرخش مهره یا استوانه کابین بالا یا پایین می رود. از این نوع بالابر معمولا برای مکان هایی استفاده می شود که ارتفاع مسیر کم است.

بالابر قیچی

بالابرهای قیچی یکی از انواع بالابر برای جابجایی بار است. معمولا ارتفاع جابجایی در این سیستم کم است. یکی از کاربردهای بالابر قیچی که با سیستم هیدرولیک عمل می کند، سکوی بارانداز است.

انواع بالابر با توجه به نوع حرکت

یکی دیگر از دسته بندی های بالابر ها ، تفکیک آنها بر اساس نوع حرکت است که به صورت کلی به دو گروه متحرک و ثابت تقسیم می شوند.

بالابرهای متحرک

این نوع بالابر ها برای کارهای ساختمانی، کار در ارتفاع، رنگ‌آمیزی، نصب تجهیزات و … استفاده می‌شود. این نوع به دو دسته بالابر متحرک عمودی و بالابر متحرک عمودی-افقی تقسیم می‌شود که هر کدام بر اساس نیاز مشتریان کاربردهای متفاوتی دارند.

انواع بالابرهای متحرک عبارتند از:

• بالابر سیار با دسترسی عمودی

• بالابر سیار با دسترسی عمودی و افقی
• بالابر آکاردئونی
• بالابر بکسل شده یا بکسل شده
• بالابر ریلی دستی

بالابرهای ثابت

• از این نوع بالابرها به‌طور معمول در خطوط تولید و انبارها استفاده می‌شود، این نوع بالابرها برای جابجایی و حمل بارهای سنگین، بارگیری و تخلیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. همین‌طور با مکانیزم‌های مختلفی مانند هیدرولیک، زنجیری، کابلی و یا ترکیبی قابل استفاده می باشد.

انواع بالابرهای ثابت عبارتند از:

• بالابرهای هیدرولیک ثابت با جک مستقیم
• بالابر آکاردئونی ثابت
• بالابرهای کابلی زنجیری و هیدرولیک ثابت

تفاوت های آسانسور و بالابر چیست؟

آسانسور و بالابر به دلیل آن که عملکرد تقریبا مشابهی دارند شاید سبب انتخاب اشتباه برای ساختمان گردد به همین دلیل تفاوت های آن ها را به اختصار توضیح می‌دهیم:

• سرعت آسانسور ها نسبت به بالابرها پایین‌تر است.
• برای خرید تجهیزات و نصب آسانسور نسبت به بالابر باید هزینه ی بیشتری پرداخت شود.
• آسانسور ها نسبت به بالابرها فضای بیشتری را اشغال می‌کنند.
• مصرف برق در آسانسور نسبت به بالابر بیشتر است.
• در مکان هایی که تعداد طبقات کمتری دارند استفاده از بالابر نسبت به آسانسور راحت تر است.

بیشتر بخوانید:

• آسانسور چیست؟ انواع آسانسور از نظر کاربری و مکانیزم رانش
• مهم ترین نکات کلیدی که هنگام خرید آسانسور باید بدانید!

نکات مهم در هنگام خرید بالابر ساختمانی

باتوجه به حجم زیاد فعالیت‌ها در یک ساختمان در حال ساخت، جا به جایی سریع و دقت مصالح بین طبقات باعث ایجاد سهولت در انجام کارها می‌شود به همین منظور باید از یک بالابر ساختمانی استفاده شود. مهندسین ساختمان‌ها باید در هنگام خرید بالابر به نکات زیر دقت کنند تا بتوانند بهترین نوع بالابر را با توجه به نیازهای ساختمان خود خریداری کنند.

کدام بالابر ساختمانی مناسب شما است؟

اولین نکته در هنگام خرید بالابر، توجه به کلیات فعالیت‌های پروژه عمرانی است. با بررسی اهداف عملیات ساختمان‌ سازی می‌توانید حجم کار، مقدار جابجایی مصالح و مابقی نیازهای ساختمان را پیش بینی کنید. اگر حجم مصالح خیلی زیاد و سنگین است و یا سرعت اجرای عملیات خیلی بالا است شما به یک بالابر ساختمانی بزرگ جثه مانند بالابر ساختمانی 750 و یا 1000 کیلویی نیاز دارید اما اگر حجم عملیات ساختمانی شما متوسط است یک بالابر ساختمانی ساده 250 و یا 400 کیلویی پاسخگوی نیاز شما است.

چه نوع برقی در اختیار شما است؟

تمام بالابرهای ساختمانی با استفاده از موتورهای الکتریکی جریان متناوب کار می کنند. اما نکته در نوع تک فاز و یا سه فاز بودن آنها می باشد. بالابر ساختمانی تک فاز، مدل‌های سبک با ظرفیت کم در جابجایی مصالح هستند. تمامی بالابرهای کارگاهی 250 کیلویی و برخی از مدل ‌های 400 کیلویی با استفاده از موتورهای تک فاز راه اندازی می‌شوند. اما برای حمل و جا به جایی مصالح سنگین‌تر باید از بالابرهای بزرگ جثه سه فاز مانند نمونه‌‌های 750 و یا 1000 کیلویی استفاده کنید.

نکته مهم توجه به نوع برقی است که شما در اختیار دارید؛ قطعاً زمانی می‌توانید نسبت به خرید بالابرهای ساختمانی سنگین وزن اقدام کنید که از حضور برق سه فاز در سطح کارگاه یا ساختمان اطمینان داشته باشید.

در انتخاب نوع موتور بالابر دقت کنید

بالابر ساختمانی یک وسیله ی مونتاژ شده است که استاندارد مشخصی در مونتاژ نهایی آن تعریف نشده است. برای همین هر تولید کننده ای موتوری متفاوت را در مونتاژ نهایی بالابر به کار می گیرد. در سطح بازار انواع موتورهای ایرانی از کمپانی موتوژن تا مدل های مختلف از موتورهای چینی موجود است که انتخاب آن به نیاز و هدف خریدار بستگی دارد.

توجه به ساختار در هنگام خرید بالابر ساختمانی

استراکچر همان پایه‌ های فلزی بالابر ساختمانی هستند. این پایه ‌ها محل استقرار تمامی اجزای بالابر محسوب می شوند و در عین حال باعث استقرار درست و ایمن دستگاه بالابر خواهند شد. در هنگام خرید بالابر ساختمانی دقت کنید که پایه با ظرفیت دستگاه هماهنگی داشته باشد و با برآورد محل نصب احتمالی بالابر نوع پایه را به درستی انتخاب کنید.

توجه به ظرفیت وینچ و طول سیم بکسل

هر بالابر ساختمانی قرار است در بالاترین نقطه از ارتفاع ساختمان نصب شود تا از طریق یک سیم بکسل بلند مصالح را به سمت بالا بکشد. این سیم بکسل بر روی وسیله ‌ای به نام وینچ که یک قرقره بزرگ فولادین است، جمع آوری خواهد شد. در هنگام خرید بالابر ساختمانی دقت کنید که ظرفیت وینچ با ارتفاع ساختمان شما هماهنگی داشته باشد. اکثر وینچ های موجود ظرفیت جمع‌ آوری کابل های 20 متری را دارند و این مقدار برای احداث ساختمان های مسکونی کفایت می ‌کند. اما اگر ارتفاع سازه زیاد باشد باید طول سیم بکسل و ظرفیت وینچ را افزایش دهید.