آسانسور ضدانفجار | ویژگی ها، کاربردها و تجهیزات

نعیمه گلی، کابین نیوز – در بسیاری از صنایعی که با مواد قابل اشتعال مانند بنزین، فرآورده‌های نفتی، مواد شیمیایی و …سروکار دارند؛ امکان بروز مسائلی برای وسایل کار در محیط کارگاه و حتی آسانسورها وجود دارد. جرقه‌های تولید شده توسط دستگاه‌های الکتریکی در محیط کارگاه خطرناک است و ممکن است باعث انفجار شود. بنابراین در چنین محیط‌های کاری، باید از وسایل Explosion proof یا ضد انفجار استفاده شود. با توجه به این موضوع بسیاری از صاحبان صنایع در صدد استفاده از آسانسور ضدانفجار برآمدند تا از بروز خطرات و حوادث احتمالی جلوگیری کنند.

آسانسور ضدانفجار چیست؟

آسانسور ضد انفجار یا elevator Explosion proof شبیه به آسانسورهای مسافربری است با این تفاوت که خاصیت ضد انفجار و ضد حریق دارد و معمولاً در سیستم‌هایی که قدرت بالایی دارند ، اعمال می‌شود. پوسته‌ی این نوع آسانسورها در برابر اشتعال مواد محترقه و همچنین نفوذ گازهای خطرناک و آتش‌زا مقاوم است. طراحان آسانسورهای ضد انفجار با استفاده از ترکیب فناوری ضد انفجار و فناوری ایمنی، محصولی کاربردی تولید کرده‌اند که هیچ جرقه و یا اثر حرارتی، نمی‌تواند باعث اختلال در عملکرد آن شود. این نوع آسانسورها هزینه‌ی تعمیر و نگهداری پایینی دارند و نصب آن‌های برای محیط‌های صنعتی خاص ضروری است.

کاربردها و ویژگی های آسانسور های ضد انفجار

از کاربردهای آسانسور ضدانفجار می‌توان به استفاده از آن در مکان‌های زیر اشاره کرد:

• صنایع نفتی، کارخانه کود ، صنایع دارویی ، کارخانه تولید رنگ و جوهر ، صنعت پوشاک ، انبار گیاهان دارویی ، صنعت نظامی ، انبار کارخانه و ..
• محیط‌هایی کهاحتمال انتشار گاز منفجره در آن‌ها وجود دارد.
• محیط‌های حاوی گرد و غبار منفجره
• محیط‌های مرطوب (مانند سدها) با الزامات حفاظت بالا

این آسانسورها دارای ویژگی های خاصی هستند که برای استفاده در مکان‌ها حساس مورد اطمینان هستند. در ادامه به بیان مختصر برخی از ویژگی های آسانسورهای ضدانفجار می‌پردازیم:

• تمام قطعاتی که امکان تولید جرقه دارند، ضد انفجار هستند.
• کلیه کابل‌ها و سیم‌کشی‌های چاه از داخل لوله‌های فولادی عبور می‌کند.
• دیواره‌های کابین باید از طریق شبکه رسانا ، قابلیت هدایت الکتریسیته ساکن را داشته باشند.
• قطعات لغزنده روی هم باید غیر هم جنس باشند.
• تمام آهن‌کشی‌ها باید از طریق شبکه رسانا، به ارت متصل گردد.
• چراغ‌های تونلی و روشنایی چاه آسانسور از نوع حفاظ‌دار و ضد انفجار می باشد.
• فن کابین و موتورخانه از نوع ضدانفجار می باشد.
• دارای موتور ضدانفجار و دارای IP66 می باشد.
• دارای باکس ضدانفجار می باشد.

تجهیزات آسانسورهای ضدانفجار

 در مکان‌ها نامبرده در بخش قبل، رعایت نکات ایمنی و اصول استاندارد بسیار مهم است به همین دلیل نصب و راه‌اندازی این نوع آسانسور برای حفظ ایمنی پرسنل و محیط کار بسیار ضروری است؛ اما نکته‌ی قابل‌توجه این است که آسانسورهای ضد انفجار باید دارای تجهیزات و قطعات خاصی باشند که در برابر آتش‌سوزی مقاومت لازم را داشته باشند.

ازجمله تجهیزات و قطعات مورد استفاده در آسانسورهای ضدانفجار عبارتند از:

• چراغ روشنایی ضد جرقه داخل کابین
• کابین ساخته از آنتی استاتیک و مقاوم در برابر انفجار
• سنسور کنترلی و میکروسوییچ
• پاراشوت ضد انفجار
• شستی فرمان داخل کابین
• تابلو سه فاز تغذیه
• انواع کلید و پریز ضد انفجار
• جعبه رویزیون
• هواکش کابین
• هواکش موتورخانه

بیشتر بخوانید:

آسانسور کارگاهی؛ دستگاهی مطمئن جهت حمل و نقل مصالح و کارگران در ساختمان‌های مرتفع

استاندارد محیط‌های ضد انفجاری

 طبق استانداردهای BS و CENELEC که در انگلستان و کشورهای اروپایی استفاده می‌شود، طبقه‌بندی‌هایی به نام zone  وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

Zone 0 : مکانی که در آن گاز قابل اشتعال دائماً یا در زمانی طولانی استفاده می‌شود.

Zone 1 : مکانی که در شرایط عادی ممکن است گاز قابل اشتعال در آنجا پدیدار شود.

Zone 2 : مکانی که در شرایط عادی گاز قابل اشتعال در آن وجود ندارد و یا اگر به وجود بیاید مدت زمان آن طولانی است.

Zone 10 : مکانی که احتمال وجود موارد قابل اشتعال و آتش‌سوزی زیاد است و منطقه‌ی خطرناک محسوب می‌شود.

Zone 11 : مکانی که به دلیل وجود مواد قابل اشتعال به طور بالقوه احتمال آتش‌سوزی وجود دارد.

منابع: Geda USA / Sicor Schneider / heroasansor / setlift