در این مقاله با نخستین آسانسور ۲۱ متر بر ثانیه مجهز به فناوری تسمه فیبر کربنی، محدودیتهای سیمبکسل در آسمانخراشها، مزایای این فناوری آشنا میشوید.
نخستین آسانسور ۲۱ متر بر ثانیه با بهره گیری از فناوری تسمه فیبر کربنی
یونس نجف نیا، کارشناس مهندسی برق قدرت و کارشناس استاندارد – شرکت آسانسور هیوندای (Hyundai Elevator) موفق به تولید اولین آسانسور با فناوری تسمه فیبر کربنی شده است که میتواند با سرعت باورنکردنی ۱۲۶۰ متر در دقیقه معادل ۲۱ متر بر ثانیه حرکت کند. این دومین دستاورد بزرگ این شرکت پس از عرضه سریعترین آسانسور جهان با سرعت ۱۸ متر بر ثانیه در دسامبر ۲۰۰۹ میلادی است. در مجموع ۹ شرکت و مؤسسه کرهای در تحقیق و توسعه برای تولید این فناوری با یکدیگر همکاری داشتهاند که عبارتاند از:
Hyundai Elevator, Woojin Electric, Shinsung Materials, N Plastech, DYETEC Institute, Changan Machinery, Dong Yang Manufacturing, Taekwang Industrial, and Korea Testing Laboratory (KTL)
محدودیتهای سیمبکسل در آسمانخراشها
استفاده از فولاد بهعنوان ماده اصلی سازنده سیمبکسل آسانسور با تمام ویژگیهای دوام و ایمنی آن، ما را در بلندمرتبهسازی عقب نگه داشته است. وزن بسیار زیاد سیم بکسلهای فولادی به معنای محدودیت ارتفاع در ساخت آسمانخراشهاست. هرچه طول سیمبکسل معلق بلندتر باشد، وزن آن سنگینتر خواهد شد؛ بنابراین وقتی ارتفاع از حدود ۵۰۰ متر عبور کند، سیمبکسل آنقدر سنگین میشود که نمیتواند بهطور مؤثر کابین آسانسور را جابهجا کند. سیمبکسل در ارتفاع حدود ۱۰۰۰ متر زیر بار وزن خود دچار گسیختگی میشود.
طراحان این محدودیت را با «لابیهای آسمان» (Sky Lobbies) دور زدهاند. با این طراحی، ارتفاع آسمانخراش به چند بخش تقسیم و هر بخش با تعدادی آسانسور سرویسدهی میشود. در این حالت برای انتقال مسافران از ورودی آسمانخراش به طبقات انتهایی، بسته به ارتفاع و ظرفیت و سرعت آسانسور، از دو یا چند آسانسور استفاده میشود. یکی از آسانسورها مسافران را از ورودی تا جایی که ممکن است بالا میبرد، سپس سرنشینان برای ادامه مسیر از آن آسانسور خارج و سوار آسانسور دیگری میشوند که توقف ابتدایی آن از انتهای حرکت آسانسور قبلی شروع میشود. با این حال، این روش نیز راهحل کاملی نیست، زیرا در آسمانخراشها برای انتقال مسافران باید چندین لابی آسمانی و آسانسور تعبیه کرد که این فرایند باعث اشغال فضا و نیز معطلی و صرف زمان زیاد در جابهجایی میشود.
به لطف فناوریهای نوین و پیشرفتهای علم پلیمر، با ظهور تسمههای فیبر کربن با پوشش پلی اورتان، امروزه مشکل محدودیت ارتفاع و وزن زیاد سیم بکسلها تا حدود بسیار زیادی برطرف شده است.
بیشتر بخوانید:
آیا دستگاه های اعزام مقصد(Destination Dispatch Systems) کاربرپسند است؟
مزایای بهرهگیری از تسمه فیبر کربن
طراحی این آسانسور جدید با سرعت ۲۱ متر بر ثانیه، حول فناوری نوین تسمههای فیبر کربنی توسعه یافته است که ضمن استفاده از مواد پیشرفته، با یک ششم وزن و دو برابر طول عمر طنابهای فولادی معمول عمل میکند.
علاوه بر ویژگیهای فوق، استفاده از این تسمههای جدید، مزایای دیگری از جمله موارد زیر خواهد داشت:
- طول تراول یا حرکت آسانسور را میتوان از ۶۰۰ متر به بیش از ۱۰۰۰ متر افزایش داد؛
- با استفاده از تسمههای جدید به دلیل وزن کم آنها میتوان مصرف انرژی را تا ۳۰درصد کاهش داد؛
- تسمههای فیبر کربنی با قابلیت نوسان طبیعی بالا، از رزونانس (تشدید) ناشی از باد و زلزله که ممکن است در ساختمانهای بلند رخ دهد جلوگیری میکند و باعث عملکرد ایمنتر آسانسور میشود؛
در نتیجه پوشش سطح تسمه فیبر کربنی با یک ماده پلیمری که دارای پایداری حرارتی و استحکام کششی بالاست، ضریب اصطکاک و مقاومت سایشی آن افزایش مییابد که این امر سبب دو برابر شدن طول عمر این تسمهها نسبت به طنابهای فولادی معمول شده است.
فناوریهای پیشرفته دیگری نیز در این آسانسور به خدمت گرفته شده است. سیستم محرکه این آسانسور جدید دارای موتوری ۹فاز با سرعت و ظرفیت بالاست. این موتورها میتوانند حتی در صورت ازکارافتادن بخشی از سیستم به کار خود بهصورت عادی ادامه دهند. سیستم کنترل مجهز به یک «CPU» با کارایی بالا و سیستمعامل زمان واقعی است. این آسانسور دارای کابینی کپسولی شکل و کارآمد است که مقاومت هوا را تا ۷درصد کاهش میدهد و به لطف بهرهگیری از فناوری بیومیمتیک (علم طراحی با الهام از طبیعت)، راحتی و ثبات در حرکت را بیشتر میکند. همچنین این آسانسور مجهز به ترمز ایمنی سرامیکی ویژه با مقاومت بالاتر از نمونههای قبلی در برابر سایش و حرارت است.
در صورت پیادهسازی این سیستم در بلندترین ساختمان کنونی جهان یعنی برج خلیفه با ارتفاع ۸۲۸ متر، زمان سفر از طبقه اول به بالاترین طبقه با کاهش ۲۰درصدی همراه خواهد بود و از ۵۷ ثانیه کنونی به ۴۶ ثانیه کاهش خواهد یافت. اینک به علت محدودیت مسافت قابل جابهجایی آسانسورها، مسافران برای انتقال به بالاترین طبقه برج خلیفه، مجبورند تا طبقات میانی برج را با یک آسانسور و از طبقات میانی به بالاترین طبقه را با آسانسوری دیگر طی کنند، یعنی باید از دو آسانسور استفاده کنند، اما سیستم جدید میتواند امکان جابهجایی و انتقال مسافران از طبقه اول به طبقه بالا را یکباره و بدون توقف میانی و معطلی فراهم کند.
برگرفته از وبسایت Hyundai Elevator