نقش طراحی فراگیر در هوشمندسازی شهرهای چین با همکاری KONE

نعیمه گلی، کابین نیوز – در سال‌های اخیر، هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر به یکی از شاخص‌ترین اهداف توسعه شهری این کشور تبدیل شده است. چین با جمعیتی متراکم، روند سریع شهرنشینی و نرخ بالای سالمندی، نیازمند راهکارهایی نوآورانه برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان خود است. یکی از ابزارهای کلیدی در این مسیر، استفاده از آسانسورهای هوشمند و فراگیر است که نه تنها در ارتقاء عملکرد زیرساخت‌ها، بلکه در ایجاد حس برابری و عدالت اجتماعی نیز نقش دارند.

شرکت KONE، به عنوان یکی از پیشروان صنعت آسانسور و راه‌حل‌های جابجایی عمودی، نقش محوری در تحقق اهداف هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر ایفا کرده است. از نصب اولین پله‌برقی در چین در سال ۱۳۶۹ (۱۹۹۰ میلادی) تا طراحی سیستم‌های هوشمند کنترل آسانسور، این شرکت همواره همراه با تحولات اجتماعی و اقتصادی کشور چین پیش رفته است.

ریشه‌های تحول؛ از ساختمان‌های لوکس تا دسترسی برای همه

ییمین شی، رئیس طراحی در شرکت KONE، با اشاره به دهه ۱۳۶۰ خورشیدی (۱۹۸۰ میلادی) توضیح می‌دهد که آسانسورها در آن زمان تنها در ساختمان‌های بسیار لوکس یافت می‌شدند. با رشد اقتصادی چشمگیر چین در دهه‌های بعد، تقاضا برای آپارتمان‌های مجهز به آسانسور رشد یافت. خانواده‌ها به دنبال خانه‌هایی بودند که هم برای والدین مسن‌شان ایمن و راحت باشد و هم برای فرزندان جوان‌شان کاربردی. این تقاضا منجر به آن شد که آسانسورها از یک کالای لوکس به یک عنصر اساسی و ضروری در طراحی شهری تبدیل شوند.

در نتیجه، هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر از یک ضرورت اجتماعی نشأت گرفت، نه صرفاً یک روند فناوری. امروزه، با افزایش تعداد ساختمان‌های قدیمی و جمعیت سالمند، دولت چین پروژه‌های نوسازی گسترده‌ای را برای ایجاد فضاهایی پایدارتر، زیباتر و قابل دسترس‌تر آغاز کرده است.

طراحی فراگیر؛ بیش از دسترسی فیزیکی

یکی از پایه‌های اساسی هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر، توجه به طراحی‌هایی است که بتواند پاسخگوی نیازهای تمامی اقشار جامعه باشد. وانگ کیان، دانشیار دانشکده طراحی صنعتی دانشگاه هنر نانجینگ، در مطالعات خود بر اهمیت «طراحی فراگیر» تأکید دارد؛ طراحی‌ای که نه تنها به جنبه‌های فیزیکی مانند رمپ یا آسانسور توجه دارد، بلکه بر جنبه‌های فرهنگی، روانی و اجتماعی نیز متمرکز است.

او بیان می‌کند: «طراحی فراگیر باید برای افراد در هر سن، با هر سطح توانایی جسمی و با هر پیشینه فرهنگی مفید و قابل استفاده باشد.» برای مثال، در پروژه‌های مشترک دانشگاه نانجینگ و شرکت KONE، بررسی شده که افراد مسن بیشتر دغدغه ایمنی دارند. بنابراین، درب‌های آسانسورهایی طراحی شده‌اند که به آرامی بسته شوند تا ترس از گیر افتادن کاهش یابد. همچنین، برای مقابله با ترس از میکروب‌ها، دکمه‌های آسانسور به شکل بهداشتی‌تر طراحی شده یا با فرمان‌های صوتی جایگزین شده‌اند.

بیشتر بخوانید:

سال سخت ۱۴۰۳: چالش‌ها و راهکارهای صنعت آسانسور و پله‌برقی در ایران

اهمیت ایمنی آسانسور در معماری مدرن

آسانسورهای خاص مورد استفاده در کشتی

نقش فناوری در بهینه‌سازی تعامل با محیط

KONE در قالب پروژه‌های هوشمندسازی خود، تلاش کرده است که تعامل کاربران با ساختمان‌ها را ساده‌تر، ایمن‌تر و سریع‌تر کند. یکی از این نوآوری‌ها، فناوری KONE Elevator Call است که به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از تلفن هوشمند خود آسانسور را فراخوانی کنند. این فناوری نه تنها به‌ویژه در دوران پساکرونا برای کاهش تماس فیزیکی مفید است، بلکه گامی بزرگ در راستای هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر محسوب می‌شود.

همچنین، استفاده از سیستم‌های تحلیل رفتار کاربران، داده‌کاوی از ترافیک ساختمان و تخصیص هوشمند آسانسورها، باعث کاهش زمان انتظار و افزایش بهره‌وری انرژی می‌شود. این فناوری‌ها باعث می‌شوند حتی ساختمان‌های قدیمی نیز با کمترین تغییرات، به سطح جدیدی از عملکرد دست یابند.

اقتصادی‌سازی نوآوری؛ راهکارهایی برای همه اقشار

یکی از چالش‌های مهم در هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر، تضمین دسترسی همگانی به فناوری است. برخلاف تصور رایج، نوآوری الزماً به معنای افزایش هزینه نیست. به گفته ییمین، شرکت KONE توانسته است راهکارهایی مقرون‌به‌صرفه ارائه دهد که بدون قربانی‌کردن کیفیت، هزینه‌ها را کنترل می‌کنند.

برای نمونه، دستگاه KONE 4G Gateway با طراحی مینیمالیستی و قابلیت اتصال ساده، به‌گونه‌ای طراحی شده که مصرف مواد اولیه و هزینه‌های تولید را کاهش دهد، در عین حال عملکرد بالایی نیز ارائه دهد. این دستگاه، امکان اتصال آسانسورها به شبکه را با هزینه‌ای پایین فراهم می‌کند.

کاربرد طراحی فراگیر در معماری پایدار

همگرایی طراحی فراگیر با مفاهیم معماری پایدار، یکی از مباحث داغ در حوزه معماری آینده است. در چین، بسیاری از پروژه‌های بازسازی با تمرکز بر هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر انجام می‌شوند. این به معنای استفاده بهینه از منابع، حفظ محیط زیست، ارتقاء بهره‌وری انرژی و بهبود کیفیت زندگی هم‌زمان است.

در طراحی‌های جدید، توجه به نور طبیعی، تهویه مناسب، صرفه‌جویی انرژی در سیستم‌های آسانسور و نیز استفاده از مواد بازیافتی یا محلی، همگی به‌عنوان عناصر مهم در معماری هوشمند و فراگیر مد نظر قرار گرفته‌اند.

عدالت شهری و طراحی اجتماعی

یک جنبه کمتر مورد بحث در هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر، تأثیر آن بر عدالت شهری و کاهش شکاف‌های اجتماعی است. در بسیاری از شهرهای چین، تفاوت‌های زیادی بین کیفیت خدمات مناطق مرفه و مناطق کم‌درآمد وجود دارد. طراحی فراگیر می‌تواند با ارائه امکانات برابر به همه شهروندان، به کاهش این شکاف کمک کند.

برای مثال، در نوسازی ساختمان‌های قدیمی، سیاست دولت چین بر این است که آسانسورهایی مدرن حتی در مجتمع‌های مسکونی کم‌درآمد نصب شود. این اقدام نه‌تنها به افراد سالمند یا دارای ناتوانی جسمی کمک می‌کند، بلکه باعث ارتقاء عزت نفس ساکنان این مناطق نیز می‌شود.

آینده شهرهای چین؛ ترکیبی از فناوری، طراحی و انسان‌محوری

با افزایش جمعیت سالمند و رشد بی‌سابقه شهرنشینی، آینده چین در گرو ایجاد شهرهایی است که با کمک فناوری‌های هوشمند، طراحی‌های انسان‌محور و زیرساخت‌های فراگیر اداره شوند. شرکت KONE با درک عمیق از فرهنگ چینی، شرایط اقتصادی و نیازهای اجتماعی، توانسته است الگویی پایدار برای هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر ارائه دهد.

همکاری‌های این شرکت با دانشگاه‌ها، دولت محلی و طراحان داخلی، باعث شکل‌گیری راهکارهایی شده که نه‌تنها در چین، بلکه می‌تواند الگویی برای دیگر کشورهای در حال توسعه نیز باشد.

کلام پایانی

در مجموع، مسیر هوشمندسازی شهرهای چین با طراحی فراگیر نه فقط به معنای افزودن فناوری به فضاهای شهری است، بلکه راهی برای ایجاد عدالت اجتماعی، ارتقاء کیفیت زندگی و تطابق با آینده‌ای پیچیده و پرچالش است. طراحی برای همه، ایجاد زیرساخت‌های هوشمند، توجه به نیازهای واقعی جامعه و مقرون‌به‌صرفه‌بودن نوآوری‌ها، همگی عناصر کلیدی این فرآیند هستند.

با ادامه این روند و تعهد شرکت‌هایی مانند KONE به طراحی هوشمند و انسان‌محور، می‌توان آینده‌ای را تصور کرد که در آن شهرها نه‌تنها برای زندگی، بلکه برای رشد، یادگیری و شکوفایی افراد طراحی شده‌اند.

منبع:

https://www.kone.com/en/news-and-insights/stories/inclusive-design-chinese-cities.aspx