آسانسور IP65؛ راهکار نوین برای محیط‌های صنعتی سخت

سارا آزادی، کابین نیوز – در دنیای امروز که صنایع با محیط‌های پیچیده، آلوده یا مرطوب مواجه‌اند، استفاده از تجهیزات مقاوم در برابر عوامل محیطی ضروری است. یکی از مهم‌ترین این تجهیزات، آسانسورهایی هستند که با درجه حفاظتی بالا تولید می‌شوند. در این مقاله، به طور تخصصی به آسانسورهای IP65 می‌پردازیم که در برابر نفوذ آب و گردوغبار مقاوم هستند و برای فضاهای صنعتی، کارخانجات، معادن و محیط‌های رطوبتی طراحی شده‌اند.

آسانسور IP65 چیست و چرا اهمیت دارد؟

کد IP مخفف Ingress Protection بوده و نشان‌دهنده سطح مقاومت یک تجهیز در برابر عوامل محیطی مانند گردوغبار و آب است. عدد اول (۶) به معنای حفاظت کامل در برابر نفوذ ذرات جامد (مانند گردوغبار) و عدد دوم (۵) نشانه مقاومت در برابر پاشش آب با فشار کم از هر جهت است.

در نتیجه، آسانسوری که برچسب IP65 دارد، به گونه‌ای طراحی شده که در برابر گردوغبار کامل غیرقابل نفوذ است و در صورت تماس با پاشش آب آسیبی نمی‌بیند.

چرا به آسانسور IP65 نیاز داریم؟

محیط‌هایی مانند پالایشگاه‌ها، کارخانه‌های فرآوری مواد، کارگاه‌های برش سنگ یا چوب، ایستگاه‌های تصفیه آب یا حتی سردخانه‌های بزرگ، شرایطی دارند که در آن‌ها تجهیزات استاندارد به‌سرعت آسیب می‌بینند. آسانسورهای معمولی در چنین محیط‌هایی به دلیل رطوبت، بخارات خورنده یا گردوغبار دائماً دچار مشکل می‌شوند.

آسانسور IP65 با طراحی ویژه و استفاده از متریال مقاوم، جلوی نفوذ ذرات مایع و جامد به سیستم‌های حساس الکترونیکی، تابلو فرمان و قطعات کنترل را می‌گیرد.

مشخصات فنی آسانسورهای IP65

یک آسانسور صنعتی با استاندارد IP65 معمولاً دارای مشخصات زیر است:

• تابلو فرمان ضدآب و ضدگردوغبار
• درب‌ها و کابین با درزگیر لاستیکی
• کلیدهای مقاوم به رطوبت (Push Button IP65)
• سنسورهای نوری با پوشش مقاوم
• موتور و گیربکس مقاوم به زنگ‌زدگی
• کابل‌های مخصوص فضای بیرونی یا صنعتی با روکش سیلیکونی یا PVC

طراحی ساختار آسانسور IP65

برای دستیابی به درجه حفاظت IP65، ساختار مکانیکی و الکترونیکی آسانسور باید به‌صورت کاملاً مهندسی‌شده طراحی گردد:

• عایق‌کاری درزها: تمام درزهای کابین، سقف، کف و دیوارهای تابلو کنترل با نوارهای ضدآب پوشیده می‌شوند.
• استفاده از فن بدون ورود مستقیم هوا: تهویه کابین از طریق فیلترهای خاص و مسیرهای غیرمستقیم انجام می‌گیرد.
• محفظه‌های جداگانه برای قطعات حساس: برای کنترل رطوبت و حرارت، قطعات الکترونیکی در محفظه‌هایی با سنسور دما قرار می‌گیرند.

موارد استفاده از آسانسور IP65 در صنایع مختلف

کاربرد آسانسور IP65 در صنایع مختلف شامل موارد زیر است:

نفت، گاز و پتروشیمی

در پالایشگاه‌ها و سکوهای حفاری، ترکیبی از رطوبت، گازهای خورنده و گردوغبار وجود دارد. آسانسور IP65 علاوه بر مقاومت فیزیکی، می‌تواند با سیستم‌های هشدار ضدانفجار نیز ترکیب شود.

معادن و کارخانجات سنگ

آسانسورها در معادن با غبار شدید و رطوبت مواجه‌اند. استفاده از کلیدها و سنسورهای صنعتی IP65 باعث حفظ عملکرد در طولانی‌مدت می‌شود.

صنایع غذایی و دارویی

شست‌وشوی مداوم کف سالن‌های تولید باعث پاشش آب به سمت تجهیزات می‌شود. آسانسور IP65 با کابین استیل ضدزنگ و اجزای پوشیده‌شده، گزینه‌ای ایده‌آل است.

محیط‌های باز (مانند نیروگاه‌های بادی)

در برج‌های توربین‌های بادی، معمولاً آسانسورهایی برای تعمیر و نگهداری نصب می‌شود. این آسانسورها در معرض باران و گردوغبار هستند، لذا استاندارد IP65 الزامی است.

در ادامه بخوانید:

• نحوه محاسبات و استفاده از کولینگ روغن
• رونمایی شیندلر از محصول جدید خود تحت عنوان آسانسور شیندلر ۵۰۰۰
• چرا چراغ تونلی، مناسب چاه آسانسور نیست؟

مزایا و ارزش سرمایه‌گذاری آسانسور IP65

آسانسور IP65، مزایای زیر را به همراه دارد:

۱. کاهش خرابی و هزینه تعمیر

آسانسورهای معمولی در محیط‌های سخت دچار خرابی می‌شوند و توقف‌های ناگهانی ایجاد می‌کنند. IP65 با جلوگیری از ورود عوامل تخریبی، کارکرد آسانسور را باثبات می‌کند.

۲. افزایش عمر مفید تجهیزات

محافظت از تجهیزات داخلی باعث می‌شود عمر آسانسور به طور میانگین ۲ تا ۳ برابر افزایش یابد.

۳. انطباق با الزامات ایمنی بین‌المللی

در بسیاری از پروژه‌های صنعتی، رعایت استانداردهایی مانند CE، IEC و RoHS الزامی است. آسانسور IP65 به راحتی این الزامات را پوشش می‌دهد.

چالش‌ها و نکات اجرایی آسانسور IP65

• قیمت بالاتر: به دلیل استفاده از متریال خاص و طراحی تخصصی، هزینه آسانسور IP65 بیشتر از نوع استاندارد است.
• محدودیت در طراحی ظاهری: به دلیل نیاز به درزبندی کامل، طراحی کابین باید ساده‌تر باشد.
• نیاز به نگهداری تخصصی: تکنسین‌هایی که با آسانسورهای معمولی کار می‌کنند، باید آموزش‌های خاص IP را ببینند.

تجربه شرکت‌های ایرانی در ساخت آسانسور IP65

شرکت‌هایی مانند بنیس‌فراز، بهران، پارسیان لیفت، سیگما و هیدرولیک صنعت ایرانیان در سال‌های اخیر پروژه‌های مهمی در حوزه آسانسور IP65 اجرا کرده‌اند. استفاده از قطعات وارداتی و طراحی مهندسی بومی باعث شده ایران در این حوزه نیز به خودکفایی نسبی برسد.

آینده آسانسورهای IP در صنعت

با رشد هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء (IoT) و هوشمندسازی خطوط تولید، نیاز به تجهیزات مقاوم و هوشمند بیشتر می‌شود. انتظار می‌رود در آینده نزدیک، نسل جدید آسانسورهای IP65 با قابلیت تشخیص رطوبت، گردوغبار و ارسال هشدارهای هوشمند به کار گرفته شود.

نتیجه‌گیری نهایی

آسانسور IP65 نه‌تنها یک انتخاب لوکس یا فنی نیست، بلکه یک ضرورت برای صنایع مدرن است. به طور معمول هر جا که محیط آلوده، مرطوب یا پر از گردوغبار باشد، یک آسانسور عادی جوابگو نیست و یا به صورت مکرر خراب می‌شود. استفاده از تجهیزات مقاوم، علاوه بر افزایش ایمنی، سرمایه‌گذاری بلندمدتی در کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش بهره‌وری است.